Het klinkt misschien raar als een man van 50+ zegt dat hij zijn eigen nu pas echt begrijpt, waarom hij bepaalde dingen heeft gedaan of juist niet heeft gedaan in zijn leven. Toch bestaan ze, want de man in dit verhaal ben ik!

In 2021 kwam voor mij de man met de hamer, waardoor bij mij het licht uitging en een burn-out een feit was. Als je op dat punt bent gekomen, besef je je eigen pas dat je alles veel te ver hebt laten oplopen. Althans, dat was in mijn geval wel zo en kwam toen het moment om het te kunnen accepteren en weer opnieuw te gaan opbouwen om weer verder te kunnen. En zoiets kan je niet alleen, ik had er even hulp bij nodig. Dat zetje in de rug om weer los uit de modder te komen.

Op ontdekkingstocht naar jezelf

Al ben ik niet zo van het bespreken van mijn persoonlijke problemen met mensen die ik niet ken, kwam de professionele hulp voor mij als geroepen. Al snel kwam ook aan het licht dat ik ADHD heb, wat als ik er goed over nadacht al vanuit mijn jeugd een onderdeel is van mijn persoonlijkheid. Alleen hing men vroeger er geen labeltje aan, je was gewoon een druk kind en ik moest mijn eigen maar eens beter concentreren op school en vooral stil zitten en niet alles in de gaten willen houden wat er buiten gebeurde onder de les.

Yep! Klopt helemaal dat ik toen zo was en altijd nog steeds ben. Wat ik nu dan ook makkelijker kan plaatsen waarom ik vroeger zo deed, dat ik zo’n beetje heel mijn leven eerst iets zeg en dan pas na ga denken wat ik heb gezegd. En nee, het was niet altijd handig wat ik dan had gezegd. maar ach, je was het kwijt.

Maar het heeft mij allemaal wel aan het denken gezet, het ADHD. Ik ben er meer over gaan lezen en filmpjes bekeken, waarmee mij veel duidelijk is geworden waarom ik bepaalde dingen heb gedaan of juist niet heb gedaan in mijn leven, waarom ik vaak iets zeg voor ik er over nadenk. En als ik dan alle kenmerken op een rijtje zet, dan heb ik toch nagenoeg alle symptomen die aan ADHD hangen. Het een is wat meer aanwezig dan het ander en sommige kenmerken heb ik weer juist goed in de tang en onder controle.

Maar er is veel meer dan alleen de meest bekende kenmerken, het druk zijn…

Concentratieproblemen

Tja, dat is toch wel één van de kenmerken die er vaak uitspringt, het slecht concentreren op iets, snel afgeleid zijn door prikkels om je heen, behalve….

Als ik iets super leuk vind, kan ik er helemaal in op gaan. Dan kan ik daar mijn eigen helemaal in geven en wordt ik door niets afgeleid en ben ik niet meer te stoppen. Tot het moment dat je dan toch weer de prikkels krijgt, want binnen 5 minuten kan het hele feest weer omgedraaid zijn. Maar in de basis kunnen ADHD’ers zich enorm goed focussen op dingen die ze leuk vinden en blinken daar vaak nog ook in uit ten opzichte van andere.

We kunnen ook enorm slordig zijn, overal alles laten liggen of zelfs kwijt zijn. Maar de tegenpool is wel dat ik van structuur houdt en dan ook in mijn werk vaak bezig ben om structuur in systemen te krijgen waar collega’s dan digitaal mee moeten werken. Maar ja, dat vind ik dan ook weer leuk om te doen, dus kan ik mijn eigen er goed op focussen.

Kun je het nog volgen? Ik zelf ook niet altijd hoor, want ja….oooh leuk, vogeltje. De flauwe grap die vaak gebruikt wordt, maar in zekere zin ook wel weer klopt. Het focussen is niet altijd zo makkelijk als voor andere dat de normaalste zaak van de wereld is.

En lange teksten lezen…Pfff, ik moet lange mails vaak wel 10x lezen en dan nog haak ik heel vaak af. Ik ben meer van het scannen, je pikt er snel de hoofdlijn uit en scant de tekst op belangrijke punten. Een boek lezen is voor mij geen doen, ik begin er aan en leg het net zo makkelijk weer weg. Oftewel, bij lange teksten moet je focussen en focussen verveeld gewoon snel voor mij. Inderdaad, behalve als ik het super leuk vind!

Oja, zit je met mij in een vergadering en ik kijk je niet aan, dan zit ik wel te luisteren. Maar het aankijken van iemand vind ik gewoon niet altijd leuk. Zorg wel dat je mijn aandacht blijft behouden, want als je mij kwijt bent, dan ben je mij kwijt. Dan heb je waarschijnlijk iets gezegd wat ik niet interessant genoeg vind. Ik kan nu eenmaal sneller denken dan jij, ik denk namelijk in oplossingen en niet in problemen…

Hyperactiviteit

Dan komen we bij dat puntje, het niet stil kunnen zitten, zoals vroeger op school vaak tegen mij werd gezegd. Het was ook niet interessant genoeg voor mij, weer het stukje focussen en dan wordt ik onrustig. Ga zitten bewegen, ik word rusteloos, want ik had best iets anders kunnen gaan doen in die tijd dat er tegen mij gepraat wordt. Steeds op je horloge kijken, pfff…duurt dit nog lang? Ik wil weg, ik moet weg, waarom stoppen we niet gewoon?

Geef je mij het woord, dan kan ik heel kort zijn als de interesse er niet is. Maar als ik over iets heel enthousiast ben, kan ik blijven praten en moet je mij echt een keer afremmen. Oja, sorry als ik je onderbreek als jij praat, doe ik niet bewust hoor. Maar ik weet vaak al wat je gaat zeggen en dan kan ik toch alvast beginnen met hetgeen wat ik wil zeggen.

Bij veel mensen kom ik niet over als hyperactief, maar dat lijkt allen maar zo. Bij mij is de hyperactiviteit in mijn hoofd, de innerlijke onrust, het rusteloze. Dat gaat de hele dag maar door in mijn hoofd.

Ken je dat wel eens, dat je aan iemand vraagt “Waar denk je aan?” waarop je dan het antwoord “Niets!” krijgt? Dat snap ik dus niet, dat iemand nergens aan kan denken. Bij mij gaat het de hele dag maar door in mijn hoofd. Maar als het mij toch een keer lukt (en dat gebeurt echt wel eens), dat ik voor mij zit uit te staren en dan werkelijk aan niets zit te denken, dan binnen enkele moment is er altijd wel iemand die aan mij vraagt “Wat is er, waar denk je aan?” En dan hoppa! Daar gaan we weer, de rust is voorbij, want je zet mijn hoofd weer actief en dan gaat er weer van alles door mijn hoofd….

Impulsiviteit

Ik vertelde het net al, dat ongeduldige in mij, zorgt er voor dat ik vaak impulsief reageer, dat ik andere in de rede val al ze aan het praten zijn. Sorry, ik doe het echt niet met opzet. Het gekke is wel, dat ik het zelf helemaal niet leuk vind als je mij steeds onderbreekt als ik aan het praten ben. Apart hè…

De impulsiviteit zorgt er ook voor dat ik ook dingen doe en later daar spijt van kan hebben, gewoon niet nagedacht voor ik het deed of die aankoop deed in de winkel of op internet. Het komt opzetten als poepen (voor de Belgen die meelezen, met dit poepen ga je naar het toilet). Maar dan is het soms ook wel eens fijn als je snel afgeleid wordt en je aandacht van die aankoop afhoudt, je het toch niet koopt. Heb ik effe geluk dat ik ADHD heb…..

Andere kenmerken…

Maar ADHD is meer dan dat en herken ook veel andere kenmerken nu ik er mijn eigen in verdiept heb. Zo snapte ik vaak mijzelf niet als ik om iets kleins echt boos kon worden. En dat heb ik met regelmaat, dan helemaal uit het niets dat ik boos wordt en de anderen mij echt aan staan kijken waarom ik nu boos wordt. Er gebeurde toch niets?

In mijn hoofd wel, het plaatje wat ik zag klopte gewoon niet met het beeld wat ik in mijn hoofd had. Of het kan zijn dat je mij onrecht probeerde aan te doen, dat je loog of dat je vals speelt met sporten of een spelletje. Daar kan ik niet tegen, dat zijn prikkels die enorm effect hebben op mij en daardoor echt boos kan worden.

Maar ook als ik aan het klussen ben en het lukt niet hoe ik het in mijn hoofd heb. Doe gewoon even een stapje opzij en laat me even uitrazen. Het komt wel weer goed en dadelijk lach ik erom dat ik weer een nieuw latje moet gaan halen bij de bouwmarkt omdat ik deze in duizend stukjes heb gebroken. Ik kan gewoon lekker in een driftbui komen op zo’n moment. Maar laat me maar even, komt echt wel weer goed….

Ik kan nu eenmaal heel emotioneel zijn, zeker sinds mijn burn-out is dat versterkt. Ken je dat? Dat mensen moesten huilen bij het eind van de film E.T. toen hij weer terug naar huis ging met het ruimteschip? Tijdens mijn burn-out kon ik goed al zitten janken bij het begin van de film. Waarom? Hé, dat moet je mij niet vragen, het overkwam mij.

Dat is nu wel wat minder geworden, maar nog steeds kom ik wel eens in een situatie dat ik sneller dan ooit geëmotioneerd raak. Boos is boos, verdrietig is verdrietig, blij is blij….

En ben niet boos al ik de telefoon niet aanneem of ik je al even niet meer heb gebeld, bellen is gewoon niet mijn ding. Ook vind ik het onverwachte vaak lastig, wat ga je zeggen of vragen aan de telefoon? Door mijn hoge sensitiviteit kan ik als je mij even aankijkt al aanvoelen welke kant je vaak op wil met een gesprek, maar via de telefoon vind ik dat lastiger. Ook het videobellen, zoals tegenwoordig vaak via Teams op het werk wordt gedaan, vind ik enorm lastig. Ik wil niet in de camera kijken, vind ik ongemakkelijk, maar geef er de ander wel het gevoel mee dat ik hen geen aandacht geef als ik niet in de camera kijk. Ik zet die camera dan ook liever niet aan.

Ik begrijp meer van mijzelf nu…

En zo kan ik nog wel even doorgaan met de kenmerken opnoemen, zoals moeilijk slapen, prikkelbaarheid, bang zijn, aan de dood denken (nee, niet suïcidaal), dingen kwijt zijn, snel boos worden, sociaal niet altijd handig zijn, hoofd- en bijzaken niet altijd kunnen scheiden, dat soort dingen allemaal.

Komt voor sommige hard of raar over, aan de dood denken. Maar er gaan zoveel gedachte door mijn hoofd, dat er dat vaak één van is. Wat als ik er niet meer ben? Is het raar? Ik weet het niet. Beïnvloed het verder mijn leven? Nee, niet echt, want ben niet suïcidaal. Maar besef me wel degelijk dat ik over de helft van mijn levensjaren ben, ik ben tenslotte al 52, dus de helft ben ik vast al ergens gepasseerd. Klinkt hard, maar het is een feit in mijn ogen. Maar ik ben er verder niet mee bezig, want kan enorm genieten van het leven, ik sla niet graag een feestje over hoor. Liever te dik in de kist, dan een feestje gemist.

Ik ben wie ik ben, maar ben mijzelf wel beter gaan begrijpen waarom ik zo ben. Waarom ik doe wat ik doe of heb gedaan of ineens niet meer wil doen. Daar heb ik niet altijd vat op, het komt in mij op en ik voer het uit. Dat is wie ik ben, maar heb daar in mijn leven best wel last van gehad en nog steeds dat ik er last van heb of door krijg. Vaak met mensen die mij niet begrijpen, mij raar vinden of zelfs een klootzak. Ik ben nu eenmaal impulsief en vraag wel eens iets aan de verkeerde mensen of zeg iets uit enthousiaste tegen de verkeerde mensen, waardoor ik dan ineens als klootzak wordt gezien. Hoe durf je dat te vragen of te zeggen.

Maar het heeft ook mooie en leuke kanten, je maakt gewoon altijd wel wat mee als je met mij opstap gaat. Ik praat tegen iedereen, ik maak grappen tegen iedereen, ik zet mensen ook graag wat in de zeik en lach me door het leven heen. Dus ik kan zeker ook plezier maken en beschik over heel veel zelfspot.

Dus het leven van een ADHD’er is veelzijdig, nooit saai te noemen, maar soms wel lastig voor degene met wie je samenleeft. De burn-out heeft mij verandert, ik heb in bepaalde dingen ineens geen zin meer, geen behoefte aan om het zomaar te zeggen. Terwijl in je achterhoofd je het nog steeds wel wil. Maar ergens je lichaam er even niet de juiste prikkels voor vind. Ook heeft het bepaalde trekjes van mijn ADHD versterkt, ik vergeet wat vaker iets waar ik mee bezig was. Terwijl dat ik dat eerst beter onder controle had. Bepaalde prikkels zijn sterker geworden, weer beetje als vroeger toen ik klein was, terug naar die tijd voelt het soms voor mij aan als ik er over nadenk. Mijn concentratie is minder goed dan net voor de burn-out, weer super snel afgeleid en soms echt geen zin om bepaalde dingen te doen.

Dat is soms echt vervelend en dan denk ik “Morgen, dan ga ik dat allemaal beter aan pakken.” Tja, ik kan je vertellen, dat gebeurd niet. “Gewoon doen joh, gewoon weer de draad oppakken.” zei onlangs nog iemand tegen mij. Ja, nou welkom in mijn leventje, want dat denk ik vaak wel, maar als ik in mijn hoofd iets niet wil doen, dan gebeurd het ook niet. En dat heeft echt niets met luiheid te maken.

En wil je weten hoe dit werkt? Vraag maar aan mijn vrouw hoe de deurtjes in mijn zelfgemaakte badkamermeubel bevallen.

Respect voor de mensen die van mij houden

En precies dit, de kop van dit gedeelte van mijn bericht, het enorme respect dat ik heb voor de mensen die van mij houden. Die mij nooit in de steek hebben gelaten op de tijden dat ik bepaalde dingen niet deed of iets doms heb gedaan. De mensen die mij steunde in mijn moeilijke tijden tijdens o.a. mijn burn-out, de mensen die niet zijn weggerend maar zijn gebleven. Omdat ze ergens in die klootzak, in die gekke ADHD’er, die flapuit, toch iets zien wat mij blijkbaar een goed man maken.

Ik geef enorm om mijn gezin en vrienden, om de mensen die er voor mij zijn als ik ze nodig heb. Maar dat het ook andersom is, dat als ze mij midden in de nacht bellen ik direct uit mijn bed spring om hulp te bieden. Dat is wel wie ik ben, je krijgt het respect wat je mij ook geeft. Je geeft me energie door jezelf te zijn, maar zodra je energie slurpt bij mij, ga ik afstand van je nemen en heb ik liever niet dat je in mijn buurt bent.

Ik kan je liefhebben of ik mag je gewoon niet. Maar zal je altijd met respect blijven behandelen als je dat ook doet bij mij. Kom je aan mijn gezin of vrienden? Ik had een alibi, een shop en een oranje overal staat mij enorm goed.

Welkom in mijn wereldje, waar ik feest met mijn gezin en vrienden, die mij zien staan en respect hebben om wie ik ben en wat ik doe!